Młynarstwo

Młynarstwo – profesja polegająca na przetwórstwie ziaren zbóż na mąkę bądź kaszę.

Młynarz zajmuje się przetwórstwem ziaren różnego rodzaju zbóż na mąkę, płatki, kaszę bądź inne produkty spożywcze. Pierwotnie dla osiągnięcia podobnego efektu wykorzystywano ręcznie napędzane żarna, które były używane przez indywidualne rodziny wytwarzające mąkę na własny użytek. Następnie zaczęto konstruować młyny i wiatraki. Zwiększenie zapotrzebowania na usługi młynarskie było spowodowane przede wszystkim rozwojem miast. Zastosowanie napędu wodnego oraz wiatrowego, a w następnej kolejności także elektrycznego, umożliwiło usprawnienie pracy i zwiększenie wydajności młynarstwa.

Już w neolicie znane było rozcieranie ziaren na płaskich łupanych kamieniach. Następnie pojawiły się żarna będące efektywniejszym narzędziem. Na rozwój młynarstwa jednak szczególny wpływ miało zastosowanie siły wody i wiatru jako napędu służącego do poruszania kamieni młyńskich. W starożytnym Rzymie, ok. 120 lat p.n.e., istniały już pierwsze młyny wodne, jednak w Polsce zaczęły one powstawać dopiero pod koniec wieku XII. Trochę później w Europie rozpowszechniły się wiatraki młyńskie. Rozwój młynarstwa przemysłowego związany był z wykorzystywaniem coraz to nowocześniejszych maszyn młynarskich oraz maszyn parowych.

Współcześnie w Polsce zdecydowana większość młynów należy do spółek lub jest własnością prywatną. Jednymi z największych działających zakładów są m.in. te w Szymanowie, Warszawie (Białołęka), Płońsku czy Jelonkach. Obecnie sposób pracy młynarza bardzo się zmienił, a produkcja przebiega z wykorzystaniem nowoczesnej technologii. Wyposażenie typowe dla tradycyjnych młynów i wiatraków zebrane jest przede wszystkim w muzeach i skansenach, w których można zapoznać się z dawnymi sposobami produkcji. Niezależnie od wykorzystywanej metody, współcześnie młynarstwo w Polsce nie jest zawodem cieszącym się zainteresowaniem. W zakładach brakuje pracowników, a system kształcenia przygotowujący do zawodu młynarza nie istnieje.