Kapelusznictwo

Kapelusznictwo

Kapelusznictwo – rzemiosło polegające na wytwarzaniu kapeluszy.

Kapelusznik to rzemieślnik, który zajmuje się wyrobem i sprzedażą kapeluszy. Praca kapelusznika zbliżona jest do zawodu modystki, która również zajmuje się tworzeniem nakryć głowy. Podstawowa różnica pomiędzy tymi profesjami polega jednak na tym, że kapelusznik wytwarza kapelusze męskie, modystka zaś damskie. Każdy rodzaj kapelusza tworzy się z wykorzystaniem odmiennej formy, w zależności od rozmiaru. Po rozgrzaniu formy naciąga się na nią filcowy stożek i przystępuje do kształtowania z niego kapelusza. Jednym z ważniejszych środków używanych podczas produkcji jest para wodna.

W Europie już od średniowiecza produkowano wełniane kapelusze pilśniowe, a w 1363 roku założono modniarski cech w Norymberdze. W Monarchii Habsburgów w pierwszej połowie XIX wieku Johann Nepomuk Hückel jako pierwszy wykorzystał do wyrobu kapeluszy maszynę parową. Do połowy XX wieku kapelusze były w modzie i stanowiły nieodłączny element garderoby. Zwykle wykonywane były z filcu, czyli materiału pozyskiwanego z sierści zwierząt futerkowych (najczęściej zajęcy, królików i bobrów). Włosie to charakteryzowało się znaczną twardością, sprężystością i wytrzymałością, co wpływało na wysoką jakość wyrobów i wiązało się z koniecznością przeprowadzenia złożonych procesów technologicznych niezbędnych do przygotowania odpowiedniego filcu.

W Polsce najstarszą działającą pracownią kapeluszy jest, znajdujący się w Warszawie, zakład „Cieszkowski”, który istnieje od 1864 roku. Obecnie prowadzi go prawnuczka założyciela – Stefana Cieszkowskiego. Tradycja kapelusznicza w tej rodzinie jest podtrzymywana przez pokolenia, a pracownię przejmują kolejne generacje. Dawniej w Warszawie działało ok. 40 zakładów zajmujących się wyrobem czapek i kapeluszy, współcześnie jest ich zaledwie kilka. Wystawę kapeluszy i prezentację procesu ich produkcji można podziwiać w Nowym Jiczynie (nazywanym Miastem Kapeluszy), gdzie zwiedzającym udostępniono również przymierzalnię.

Powiązane: Modystwo (modniarstwo)
https://www.ginacezawody.com.pl/modystwo-modniarstwo/

„Pracownia kapeluszy i czapek „Cieszkowski”” (VAVA pl – Warszawa na filmowo)
„Człowiek, który ma głowę do kapeluszy” (Pasjonaci)
„Handmade: Pracownia Kapeluszy i Czapek Andrzeja Zaręby #6” (Culture.pl)
„Śladami Opolskiego Rzemiosła, odcinek 7 – Kapelusznik” (Radio Opole)
„Stare Rzemiosła – Odcinek 8 – Kapelusznik” – 360° 3D VR 6K (WHITESTAG)